SAĞLIKLI İNSAN HÜCRELERİNDE İLK KEZ DÖRTLÜ – İPLİKLİ DNA GÖRÜLDÜ

Yazdır Yazdır 

20 Temmuz 2020

Dünyanın en ünlü molekülü – DNA çifte sarmal – bazen yine ikiye katlanıyor. Araştırmacılar bu dörtlü – iplikli formu sağlıklı insan hücrelerinde ilk kez buldular.

Dört – iplikli DNA daha önce bazı kanser hücrelerinde ve laboratuar bazlı kimya deneylerinde görüldü, ama molekülün sağlıklı, canlı insan hücrelerine, normal hücresel işlemler ile yaratılan stabil bir yapı olarak görülmesi ilk defa oluyor.

Imperial College London’da Marco Di Antionio, “Yaşayan hücrelerde dörtlü – iplikli DNA formlarını şüphesiz şekilde gösterdik” diyor. “Bu DNA’nın biyolojisini yeniden düşünmemize zorluyor.”

DNA molekülü dört adet nükleobazdan oluşur – adenine, cytosine, guanine ve thymine – ve kendisini bir kaç yolla konfigüre edebilir. Dört guanine baz bir kare oluşturduğu zaman dört – iplikli yapı yaratır – guanine kendisiyle bağ oluşturabilen tek bazdır.

Cambridge Üniversitesinde iken çalışmayı yöneten Di Antonio ve çalışma arkadaşları, yaşayan hücrelerdeki DNA’ya yeni türde flörosan işaretleyici ekleyerek insan dokusunda dörtlü formu görselleştirebildiler. O, keşfin genetik malzemenin bilgisini nasıl açığa vurduğunun anlayışını geliştirebileceğini söylüyor.

“DNA’nın yaptığı şeyi tam olarak biliyoruz, ama hücre genleri nerede ifade edeceğini ve ne kadar protein yapacağını nasıl biliyor)” diyor. Araştırmacılar dört katlı yapının molekülü açık tutmak için ve genetik kodun okunmasını ve böylece proteinlerin üretimini kolaylaştırmak için oluştuğunu speküle ediyorlar. Bu ayrıca yapılan her proteinin miktarını da etkileyebilir.

Genellikle, bu fonksiyon epigenetik işaretleyiciler – genlerin aktivitesini artıran veya azaltan DNA’daki kimyasal etiketler – tarafından uygulanıyor ve DNA’nın dörtlü formunun benzer bir role sahip olduğu görülüyor. Di Antonio,” Dörtlü DNA oluşumu ve epigenetik işaretleyiciler arasında bir tür çapraz konuşma var. Dört katlı form kendi içinde epigenetik bir işarettir.”

Birleşik Krallık, East Anglia Üniversitesinde Zoë Waller, çalışmanın dörtlü yapıların normal DNA düzenlemesi ve fonksiyonunun parçasını oluşturduğunun kanıtını pekiştirdiğini ve DNA çifte sarmal görüşümüzün belki de modası geçmiş olabileceğini söylüyor. “Bunun DNA’nın normal, doğal hali olduğunu varsayıyoruz, ama bu çalışma DNA’nın sabit bir yapı veya şekil olmadığının artan kanıtının bir diğer istisnai örneği olduğunu” söylüyor.

(Çeviri: Saffet Güler)

https://www.newscientist.com/article/2249390-quadruple-stranded-dna-seen-in-healthy-human-cells-for-the-first-time/?fbclid=IwAR23Qth2MP0GzV_tBfFmT7BPHImkDfrO5wO2tfRxvc8q4ejOHGcGAl9BMjM