Solucan Delikleri; Başka Dünyalara Giriş Kapıları
Bilim kurguda kurt yeniklerinin (solucan deliği) en iyi tanımı Cal Sagan’ın romanından uyarlanan Temas filmi idi. Sagan romanı yazarken, Temas’ta işlenen kurt yeniklerinin bilimsel olarak mümkün olduğu kadar doğru olmaya yakın olmasını sağlamak için, Caltech’te Genel Görecelilikte bir uzman olan Kip Thorne’a danıştı. Jodie Foster’ın oynadığı Ellie Samanyolu galaksisinin merkezine yakın bir yere bir seri kurt yenikleri vasıtası ile yolculuk yapar, burada Dünyaya mesaj gönderenler ile karşılaşır.
Şimdi, Fransız ve Alman fizikçilerin yaptığı yeni çalışmalar evrendeki bazı açıklanamayan nesnelerin aslında “kurt yenikleri” – diğer evrenleri portallar olabileceğini ileri sürüyor.Dikkatli bir çalışmadan sonra, Bremen Uluslararası Üniversitesi’nden Thibault Damour ve Sergey Solodukhin kurt yeniklerinin kara deliklere çok benzediğini, ayırt etmenin imkansız olabileceğine inanıyorlar.
Kara delikler ve kurt yeniklerinin her biri etraflarındaki uzayı benzer şekilde büküyorlar, ama yine de konu olarak benzer, evrensel olarak farklılar:
Kara delikler yıldızların tekamülsel son noktalarıdır, güneşten 10 – 15 kat yoğundurlar. O büyüklükte bir yıldız süpernova patlamasına uğradığı zaman, arkasında yanıp kül olmuş yıldız kalıntısı bırakabilir. Yerçekimi kuvvetlerine karşı gelen dışsal kuvvetler olmadığında, kalıntı kendi üzerine çöker. Başka bir deyişle, tüm kütlesi zaman ve uzayın durduğu tek bir noktaya sıkışır. Bu kara deliğin merkezindeki nokta tekillik olarak adlandırılır. Tekilliğin belli mesafesi içinde, yerçekimsel çekiş o kadar güçlüdür ki hiçbir şey – hatta ışık bile – ondan kaçamaz.
Diğer taraftan, kurt yenikleri uzay – zaman dokusundaki teorik bükülmelerdir. Eğer kurt yenikleri var olabiliyorsa, potansiyel olarak zaman makineleri olarak fonksiyon görebilirler. (Ayrıca bir çok bilim kurgu romanı için malzeme sağlarlar). Einstein’ın görecelilik teorisine göre, zaman çok hızlanmış bir nesne için daha yavaş ilerler. Eğer kurt yeniğinin bir ucu durağan iken, diğer ucu ışık hızına yakın hıza getirilirse, durağan deliğe giren bir yolcu hızlanmış delikten geçerek geçmişte ortaya çıkar.
Ancak, Stephen Hawking gibi fizikçiler kurt yeniklerinin var olduğuna bile ikna olmuyorlar, kurt yeniklerinin özelliklerinin temel evrensel yasalar tarafından yasaklanacağını iddia ediyorlar. Eğer zaman yolculuğu varsa, çözülmez paradokslara neden olur: örneğin, zamanda geriye gidip eski benliğini öldürmek imkansız olurdu.
İronik olarak, Damour ve Solodukhin “Hawking radyasyonu”nu kullanarak teorik olarak bu ikisini farklılaştırıyor. Hawking radyasyonu sadece kara deliklerden gelmesi gereken parçacıkların ve ışığın emisyonudur ve karakteristik bir enerji spektrumuna sahip olacaktır. Hem Damour hem de Solodukhin bu radyasyonun çok zayıf olduğunu buldu, ancak bu big bang’den kalan mikrodalgaların arka plan kızıllığı gibi diğer kaynaklar tarafından doğrulanmıyor.
Ne yazık ki, bu sorunu kesin şekilde çözmenin tek yolunun bu muazzam deliklerin birinin içine dalıvermek olduğu görülüyor – ama bunu yapmayı düşünen birinin her atomu anında patlardı, bu nedenle kitapçılardaki bilim kurgu raflarını ziyaret etmeye devam edeceğiz.